31.12.2020 tarihli ve 31351 (5. Mükerrer) sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 7262 sayılı Kitle İmha Silahlarının Yayılmasının Finansmanının Önlenmesine İlişkin Kanun (“Kanun”) ile birlikte 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nda (“TTK”) başta hamiline yazılı pay senetleri olmak üzere birçok değişiklik yapıldı.

İşbu yazımızla birlikte Kanun ile birlikte TTK’da yapılan değişiklikler hakkında bilgi vermeyi amaçlamaktayız.

1. Yapılan Değişiklikler Hangi Şirketleri Kapsamaktadır?

Hamiline yazılı senetlere ilişkin yapılan değişiklikler, sadece hakla açık olmayan anonim şirketleri kapsamakla birlikte defterlerin elektronik ortamda tutulma zorunluluğu ise defter tutma zorunluluğu olan tüm şirketleri kapsamaktadır.

2. Hamiline Yazılı Pay Senetlerine İlişkin Hangi Bilgiler Merkezi Kayıt Kuruluşu’na Bildirilecektir?

Kanun ile birlikte, hamiline yazılı pay sahipleri ile sahip oldukları paya ilişkin bilgiler senetler pay sahibine dağıtılmadan önce Merkezi Kayıt Kuruluşu’na (“MKK”) bildirilecektir. Mevcut hamiline yazılı pay sahiplerine ilişkin bilgiler 31.12.2021 tarihine kadar bildirilmek zorundadır.

3. Hamiline Yazılı Paylardan Doğan Hakların Kullanımı Nasıl Olacaktır?

Kanun öncesinde, hamiline yazılı pay senedinin zilyedi olduğunu ispat eden kişi şirkete karşı pay sahibi sıfatına haiz olup paydan doğan hakları kullanabilmekteydi.

Kanun sonrasında, hamiline yazılı paydan doğan hakları kullanabilmek için kişinin hamiline yazılı pay senedinin zilyetliğine sahip olduğunu ispat etmesinin yanı sıra aynı zamanda şirket tarafından bu kişinin bilgilerinin MKK’ya bildirilmesi gerekmektedir. Aksi takdirde, kişi pay sahibi sıfatına haiz olmayacak ve paylardan doğan hakları kullanamayacaktır.

4. Hamiline Yazılı Pay Senetlerinin Devrinde Bir Değişiklik Söz Konusu Mudur?

Kanun öncesinde, hamiline yazılı pay senetlerinin devri, şirket ve üçüncü kişiler nezdinde, zilyetliğin geçirilmesiyle hüküm ifade etmekteydi. Diğer bir deyişle, zilyetliğin devri ile birlikte pay sahipliği sıfatı devralan tarafından şirkete ve üçüncü kişilere karşı ileri sürülebilmekteydi.

Kanun ile birlikte ise devir, şirket ve üçüncü kişiler nezdinde devralan tarafından MKK’ya yapılacak devir bildirimi ile birlikte hüküm ifade edecektir. Devralan kişi MKK’ya bu yönde bir devir bildiriminde bulunmadığı takdirde pay sahipliği sıfatını üçüncü kişilere karşı ileri süremeyecek ve oy hakkı, genel kurula katılma, kâr payı gibi devralmış olduğu paylardan doğan haklarını kullanamayacaktır. Dolayısı pay devri devreden ve devir alan arasındaki iç ilişkide devir anı itibari ile hüküm ve sonuç doğururken, şirket ve üçüncü kişilere karşı yani dış ilişkide MKK ya bildirim ile hüküm ve sonuç doğuracaktır.

5. Hamiline Yazılı Pay Sahibinin Genel Kurula Katılmasına İlişkin Değişiklik Söz Konusu Mudur?

Kanun öncesinde, TTK kapsamında hamiline yazılı pay senedi sahiplerinden giriş kartı alanlar genel kurul toplantısına katılabilmekteydi.

Kanun ile birlikte genel kurul toplantısına katılabilecek olan hamiline yazılı pay senedi sahibi olan pay sahiplerinin çizelgesi ise MKK’dan temin edecek olup giriş kartı uygulaması ile sona ermiştir. Diğer bir deyişle, MKK’dan temin edilecek pay sahipleri çizelgesinde bilgileri bulunmayan hamiline yazılı pay senedi sahibi genel kurul toplantısına katılamayacaktır.

6. Hangi Defterler İçin Elektronik Ortamda Tutma Zorunluluğu Getirilebilecektir?

Kanun ile birlikte Ticaret Bakanlığı’na verilen yetki ile birlikte pay defteri, yönetim kurulu karar defteri ile genel kurul toplantı ve müzakere defterinin elektronik ortamda tutulması zorunlu hale getirilebilecektir.

7. Kanun İle Getirilen Değişikliklere Uymamanın Yaptırımları Nedir?

Belirli defterlerin elektronik ortamda tutulmasına ilişkin yetki veren değişiklik 27 Aralık 2020 tarihinde yürürlüğe girmiş, diğer değişiklikler ise 1 Nisan 2021 tarihinde yürürlüğe girecektir.

8. Mevcut Hamiline Yazılı Pay Senetleri İçin Bildirim Yükümlülüğü Ne Zamana Kadar Olacaktır?

Hamiline yazılı pay senedine sahip olanların, 1 Nisan 2021 tarihinden itibaren 31 Aralık 2021 tarihine kadar MKK’ya bildirilmek üzere pay senetleri ile birlikte anonim şirkete başvurması gerekmektedir.

Başvuru üzerine anonim şirket yönetim kurulu, beş iş günü içinde hamiline yazılı pay sahipleri ile sahip oldukları paya ilişkin bilgileri MKK’ya bildirmekle yükümlüdür. Pay sahipleri anonim şirkete başvurmazsa paya bağlı haklarını gerekli başvuru yapılıncaya kadar kullanamayacaktır. Ancak, pay sahibi şirkete başvursa dahi şirketin MKK’ya bildirim yapmaması halinde hakların kullanımının nasıl etkileneceğine dair bir düzenleme bulunmamaktadır.

9. Değişikliklere Uyulmamasının Yaptırımları Nelerdir?

Hamiline yazılı pay sahipleri ile sahip oldukları paya ilişkin bilgilerin senetler pay sahibine dağıtılmadan önce şirket tarafından MKK’ya bildirilmemesi, halihazırda hamiline yazılı pay senedine sahip olanların şirkete başvurmaması veya şirkete başvurulması halinde yönetim kurulunun süresi içerisinde MKK’ya bildirimde bulunmaması halinde bildirimde bulunmayanlar hakkında 20.000,00-TL tutarında idari para cezası uygulanacaktır. Hamiline yazılı pay senedini devralmasına rağmen MKK’ya bildirimde bulunmayan devralan hakkında ise 5.000,00-TL tutarında idari para cezası uygulanacaktır.