Finansal tabloların görüşülmesinin erteletme hakkı, Türk Ticaret Kanunu’nun 420. Maddesinde düzenlenen, olumlu ve genel kurul toplantısında kullanılabilen bir azınlık pay sahipliği hakkı olarak karşımıza çıkmaktadır. Buna göre, genel kurul toplantısında finansal tabloların müzakeresi ve buna bağlı konular, halka kapalı şirketlerde sermayenin onda birine, halka açık şirketlerde ise yirmide birine sahip olan pay sahiplerinin talebi üzerine, genel kurulun bir karar almasına gerek olmaksızın, toplantı başkanının kararıyla bir ay sonraya bırakılacaktır.

Madde ile getirilen en büyük amaç finansal tabloları genel kurul öncesinde inceleyemeyen veya yeterince inceleyemeyen azınlık pay sahiplerine daha detaylı inceleyerek finansal tablolar ve bağlı diğer konular hakkında genel kurulda oy kullanma imkânın tanınmasıdır. Azınlık pay sahipleri, böylelikle finansal tabloları inceleyebilmek için bir ay daha süre kazanmaktadır.

1. Erteletme Hakkı Nasıl Kullanılacaktır?

Erteletme hakkı, azınlık pay sahibi tarafından ancak genel kurul toplantısı sırasında kullanılabilecektir. Bu hakkın genel kurul öncesinde yönetim kuruluna yapılacak bir beyanla kullanılması mümkün değildir. Azınlık pay sahipleri bu yönde bir talepte bulunmazsa toplantı başkanı finansal tabloların ve buna bağlı maddelerin görüşülmesinin ertelenmesine karar veremez.

Erteletme hakkının kullanılması için azınlık pay sahibi tarafından bir gerekçe gösterilmesine gerek yoktur. Buna karşın, bir ay sonra gerçekleştirilecek ikinci toplantıda finansal tabloların müzakeresi ve buna bağlı konuların görüşülmesinin erteletilebilmesi için finansal tabloların itiraza uğrayan ve tutanağa geçmiş bulunan noktaları hakkında, ilgililer tarafından, dürüst hesap verme ölçüsü ilkeleri uyarınca cevap verilmemiş olması şart olduğundan finansal tablolara olan itirazların tutanağa geçirilmesi önem arz etmektedir.

Erteletme hakkının kullanılmasına yönelik talebin toplantı tutanağına geçirilmesi zorunlu değildir, ancak hem ikinci defa hakkın kullanılabilmesi hem de olası bir iptal davası için ve ayrıca ispat açısından talebin tutanağa geçirilmesi önem arz etmektedir.

Finansal tabloların müzakeresi ve buna bağlı konuların görüşmesinin ertelenebilmesi için azınlık pay sahibinin talepte bulunması yeterli olup ayrıca genel kurulun veya toplantı başkanının onayına ihtiyaç bulunmamaktadır. Talep üzerine, toplantı başkanının ilgili gündem maddelerinin görüşülmesini ertelemesi gerekir.

• Hakkın Kapsamı Nedir?

Erteletme hakkının kapsamına finansal tabloların müzakeresi ile buna bağlı konular girmektedir. Burada, en önemli sorun bağlı konuların belirlenmesi olarak karşımıza çıkmaktadır.

Doktrinde hangi maddelerin finansal tabloların görüşülmesi ile birlikte ertelenmesi gerektiğine ilişkin tartışmalar olmakla birlikte erteleme kararı ile doğrudan etkilenebilecek maddelerin ölçüsü çerçevesi içerisinde yorumlanması gerektiği ağırlıkla kabul edilmektedir. Bu kapsamda, finansal tabloların ayrılmaz bir parçası olan kâr-zarar hesabının görüşülmesi, kâr payı dağıtımı görüşülmesi, yönetim kurulu üyelerinin ibrasının görüşülmesi ve yönetim kurulu üyeleri ve denetçiler olarak görev süreleri sona eren aynı kişilerin seçimi söz konusu ise bunun da görüşülmesinin ertelenmesi gerektiği kabul edilmektedir. Yönetim kuruluna yeni üyelerin ve yeni denetçilerin seçimi ve TTK m. 395- 396 uyarınca yönetim kurulu üyelerin verilecek şirketle iş yapmaya ve rekabet etmeye ilişkin izinler görüşülüp karara bağlanabilir.

• Hakkın Kullanılmasının Sonuçları Nelerdir?

Hakkın kullanılmasıyla birlikte finansal tabloların müzakeresi ile buna bağlı konuların görüşülmesi bir ay süreyle ertelenecektir. Burada düzenlenen bir aylık süre, asgari olup daha uzun süreli bir erteleme yapılabilecektir. Buna karşın, daha kısa süreli bir erteleme azınlık pay sahiplerinin onayı olmaksızın söz konusu olamaz.

Erteleme, Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi’nde pay sahiplerine ilanla bildirilir ve şirketin internet sitesi kurma zorunluluğu var ise internet sitesinde yayımlanır. İzleyen toplantı için genel kurul, kanunda öngörülen usule uyularak toplantıya çağırılır. İzleyen toplantı, ilk toplantının devamı niteliğindedir.

İkinci toplantıda ancak finansal tabloların tasdiki ve buna bağlı konular görüşülebilecektir, gündem değiştirilemeyecektir.

Azınlık pay sahipleri finansal tabloların ve buna bağlı konuların bir defa daha ertelenmesini isteme hakkına sahiptir, ancak bu hakkın kullanılabilmesi için finansal tabloların itiraza uğrayan ve tutanağa geçmiş bulunan noktaları hakkında, ilgililer tarafından, dürüst hesap verme ölçüsü ilkeleri uyarınca cevap verilmemiş olması şarttır.

• Hakkın Kullanılmasının Engellenmesinin Sonuçları Nelerdir?

Azınlık pay sahiplerinin erteletme hakkını kullanmasına rağmen, finansal tabloların ve buna bağlı konuların görüşülmesine devam edilmesi halinde finansal tablolar ve buna bağlı konular bakımından iptal davası açılabilecektir.

İptal davası açılabilmesi için azınlık pay sahibinin muhalefet şerhini tutanağa geçirtmesi gerekmekte ve davanın karar tarihinden itibaren üç ay içerisinde şirket merkezinin bulunduğu yerdeki asliye ticaret mahkemesinde şirket aleyhine açılması gerekmektedir.

Finansal tabloların görüşülmesinin ertelenmesinin talep edilmesine rağmen, finansal tabloların ve buna bağlı konuların görüşülmesi ve tescil başvurusunda bulunulması halinde bu istemin sicil memurluğunca reddedilmesi gerekmektedir, ancak sicil memurluğu diğer genel kurul kararlarını tescil ve ilan edecektir.

Saygılarımızla,

Av. Tolga Poyraz

Kurt&Partners