CE İşaret Yönetmeliği (“Yönetmelik”) 27 Mayıs 2021 Tarihli Resmi Gazete’de yayımlandığı tarihte yürürlüğe girmiş olup; bu yazımızda yönetmelik ile getirilen yenilik ve değişikliklerden bahsedeceğiz.

1. CE İşareti Nedir? Şekli Nasıldır?

Öncelikle CE (“Conformité Européenne”) İşareti, malların serbest dolaşımını sağlayabilmek adına Avrupa Birliği tarafından oluşturulan bir sağlık ve güvenlik işaretidir. Bir ürünün bu işaret sahip olması, o ürünün insan, hayvan ve çevre açısından sağlıklı ve güvenli olduğunu gösterir.

Diğer bir ifadeyle, bu işaret, ürünlerin, AB üyesi ülkelerde serbest dolaşıma çıkabilmesi için bir çeşit pasaport işlevi görmektedir.

• Bu Yönetmelik, 2011 Tarihli CE İşareti Yönetmelik’inden farklı olarak neler getirmiştir? Yönetmelik’in Amacı ve Kapsamı Nedir?

Öncelikle CE İşareti Yönetmelik’i ile birlikte hangi ürünlere CE işareti konulması gerektiği ve bu işaretin kullanılmasına ilişkin usul ve esasların belirlenmesi amaçlanmış ve bazı ilgili kişilere yükümlülükler getirilmiştir.

Esasında CE İşaretinin kullanılmasında usul ve esaslar 2011 tarihli CE İşareti Yönetmelik’i ile belirlenmiş idi. Ancak bu yönetmelik 2001 tarihli 4703 Sayılı Kanun’un 14’üncü maddesine dayanarak çıkartılmıştı. Bu maddede açıkça CE işareti yazmaması, yalnızca AB’ye yapılacak bildirimlerin usul ve esasının Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından belirlenmesi gibi farklılıklar mevcuttu. Ayrıca bu yönetmeliğin uygulanmasından da Bakanlar Kurulu sorumlu idi.

Bu yazımızın inceleme konusu olan 27 Mayıs 2021 tarihinde yürürlüğe giren Yönetmelik ise 2020 tarihli 7223 Sayılı Kanun’un 24’üncü maddesine dayanılarak çıkarılmıştır. 4703 Sayılı Kanun’dan farklı olarak 7223 Sayılı Kanun’da açıkça CE işareti yazmakta ve buna ilişkin usul ve esasların belirlenmesinde Cumhurbaşkanı’nın yetkili olduğu ifade edilmektedir.

Dolayısı ile eski tarihli yönetmelik ile 2021 yılında yürürlüğe giren Yönetmelik’i kıyasladığımızda;

• Her ikisi de imalatçı, ithalatçı ve yetkili temsilciye ilişkin yükümlülükleri düzenlemiş olup; Yönetmelik’te buna ek olarak dağıtıcılar için de yükümlülüklere yer verilmiştir.
• 2011 tarihli yönetmeliğin uygulanmasından Bakanlar Kurulu sorumlu iken; 2021 tarihli CE İşareti Yönetmelik’inin uygulanmasında usul ve esasların belirlenmesinde Cumhurbaşkanı yetkili kılınmıştır.

Ayrıca bu Yönetmelik’in yürürlüğe girmesi ile 16/12/2011 tarihli ve 2011/2588 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan “CE” İşareti Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.

• CE Belgesi Alımında Nelere Dikkat Edilir?

İmalatçının, CE İşaretini alabilmesi için;

• Ürünün tabi olduğu CE Direktifleri/Yönetmeliklerini tespit etmesi,
• Ürün için gerekli olan testi yapması veya yaptırması,
• Ürünün tasarımı, çizimi, içeriği, yapısı, test raporları, etiketi, üretim prosesi, üretim ve kontrol talimatları, son kontrol bilgileri, ürün kataloğu, kullanma klavuzu vb. içerikleri olan bir Teknik Dosya hazırlaması,
• Onaylanmış/yetkili kuruluşa başvuru yapılması ve bunlar tarafından CE Belgesi Ürün Uygunluk değerlendirmesi yapılması gerekmektedir.

Teknik dosya ve Ürün Değerlendirme Sonucuna göre de CE Belgesi Düzenlenir ve CE İşareti kullanımına başlanır.

• CE İşareti Nereden Alınır?

Ticaret Bakanlığının sitesinde veya Avrupa Komisyonuna ait Nando sitesinde yer alan onaylanmış kuruluş statüsüne sahip olan belgelendirme kuruluşlarından bu belge alınabilir.

Eğer yönetmelikte CE işareti ile ilgili bir onaylanmış kuruluşa görev verilmiş ise, bu durumda Onaylanmış Kuruluş statüsüne sahip olmayan diğer herhangi bir belgelendirme kuruluşundan alından belgeler geçersiz olmaktadır.

• İmalatçının Yükümlülükleri Nelerdir?

• CE İşaretini ürüne koymak,
• AB uygunluk beyanını veya uygunluğu gösteren diğer belgeleri düzenlemek,
• Uygunluk değerlendirme işlemlerini yapmak veya yaptırmak,
• İlgili teknik dosyayı düzenlemek,
• Belgeleri 10 yıl süre muhafaza etmekle yükümlüdür.

• Yetkili Temsilcinin Yükümlülükleri Nelerdir?

Belirtmek gerekir ki yetkili temsilci, imalatçının bazı yükümlülüklerini onun adına yerine getirmek üzere imalatçı tarafından yazılı şekilde görevlendirilen Türkiye’de yerleşik gerçek veya tüzel kişiyi ifade etmektedir.

Yetkili temsilci;

• İmalatçının kendisini yazılı olarak görevlendirmesi koşulu ile uygunluk değerlendirme işlemlerini yapmak veya yaptırmak,
• İlgili teknik düzenlemede aksi belirtilmedikçe AB uygunluk beyanı veya uygunluğu gösteren diğer belgeleri düzenlemek,
• CE işaretini ürüne koymak,
• Belgeleri 10 yıl süre muhafaza etmekle yükümlüdür.

Ancak; imalatçı yazılı olarak belirtmiş olsa dahi yetkili temsilci teknik dosyayı tanzim edemeyecektir.

• İthalatçının Yükümlülükleri Nelerdir?
• İmalatçının Yönetmelik’te getirilen yükümlülüklerini yerine getirdiğini teyit etmek,
• Ürünün CE İşareti taşıdığını ve gerekli belgelerinin bulunduğunu teyit etmek,
• Belgeleri 10 yıl süre boyunca saklamakla yükümlüdür.

• Dağıtıcının Yükümlülükleri Nelerdir?

Eski CE İşareti Yönetmelik’inde dağıtıcıya ilişkin bir yükümlülük öngörülmemişken bu Yönetmelik ile dağıtıcı için de bazı yükümlülükler öngörülmüştür. Burada dağıtıcı ile; ürünü piyasada bulunduran, ithalatçı ve imalatçı dışındaki gerçek veya tüzel kişi kastedilmektedir.

• Ürünü piyasada bulundurmadan önce CE İşareti taşıdığını ve uygunluk belgelerinin bulunduğunu doğrulamakla yükümlü tutulmuştur.

Ayrıca bir ürünü kendi isim veya ticari markası altında piyasaya arz eden veya piyasada bulundurulan bir ürünü teknik düzenlemesine veya Ticaret Bakanlığı tarafından yayımlanan genel ürün güvenliği mevzuatına uygunluğunu etkileyecek şekilde değiştiren ithalatçılar ile dağıtıcılar da bu Yönetmelik kapsamında imalatçı sayılır.

• CE İşareti Ürüne Nasıl Yerleştirilir?

Yönetmelik’in 10’uncu maddesi ile CE İşaretinin kullanımına ilişkin genel esaslar aşağıdaki gibi belirlenmiştir:

• CE İşaretinin ürüne koymak ve konulmasını sağlamak ile ürünün teknik düzenlemelere uygun olup olmadığını teyit etmek, imalatçının sorumluluğundadır.
• Bir ürüne CE İşaretini konulmasını gerektirecek birden fazla teknik düzenlemenin olması halinde, ürünün üzerindeki CE İşareti ilgili tüm teknik düzenlemelerin tamamının imalatçı tarafından yerine getirildiği yönünde karine olarak kabul edilir.
• Yönetmelik’te ve yukarıda görseli yer alan CE İşareti’nin çizimdeki oranlara uygun olarak küçültülebilir ve büyütülebilir. Onun dışında tasarımında herhangi bir değişiklik yapılamaz.
• Ürüne veya bilgi plakasına veya ürünün yapısı gereği bunun mümkün olmadığı veya kalıcılığının garanti edilemediği durumlarda ambalajına ve ilgili teknik düzenlemenin öngördüğü ürün beraberindeki belgelere görünür, okunabilir ve silinmeyecek şekilde konulur
• CE İşareti, ürün piyasaya arz edilmeden önce, sadece imalatçı veya onun yetkili temsilcisi tarafından konulur.
• Ürüne CE İşaretinin anlamı ve şekli hakkında üçüncü şahısları yanıltacak başka işaretler veya betimlemeler konulamaz.

1. AB Uygunluk Beyanı Hakkında Getirilen Düzenlemeler Nelerdir?
2. AB uygunluk beyanı, ilgili teknik düzenlemelerde öngörülmesi halinde ürünün teknik düzenlemelere uygun olduğunu bildirmek üzere imalatçı veya yetkili temsilcisi tarafından yerine getirilir.
3. Ürünün AB uygunluk beyanını gerektiren birden fazla teknik düzenlemeye tâbi olduğu durumlarda, imalatçı, bu teknik düzenlemelerin ürüne uygulanabilir tüm kurallarını yerine getirdiğini tek bir AB uygunluk beyanı düzenleyerek gösterir. 

• İlgili teknik düzenlemelerde ürünün AB uygunluk beyanı dışında başka bir uygunluk beyanı ile düzenlenmesinin öngörülmesi halinde teknik düzenlemede belirtilen usul ve esaslara göre uygunluk beyanı düzenlenecektir.

#ceişareti #ticaretbakanlığı #yönetmelik #imalatçı